Mitosis
Mae cromosomYr adeiledd sydd wedi ei wneud o DNA sy鈥檔 codio ar gyfer holl nodweddion organeb. yn cario gwybodaeth enetig mewn moleciwl a elwir yn DNAAsid deocsiriboniwcle茂g. Y deunydd y tu mewn i gnewyllyn celloedd, sy鈥檔 cludo gwybodaeth enetig organebau byw.. Maent i鈥檞 cael mewn parau yng nghnewyllyn y gell, ac maent yn drefniant llinol o genynUned sylfaenol o ddefnydd genetig sy'n cael ei etifeddu oddi wrth ein rhieni. Mae'n ddarn o DNA sy'n rheoli rhan o gemeg cell - yn enwedig cynhyrchu protein.. Mae genynnau鈥檔 bodoli mewn parau hefyd, ac mae pob genyn yn creu cod sy鈥檔 gwneud protein penodol.
Math o gellraniad yw mitosis sy鈥檔 sicrhau, pan fydd cell yn rhannu, fod pob cell newydd a gynhyrchir yn cynnwys yr un wybodaeth enetig.
Mae pob cell yn y corff dynol yn cynnwys 46 cromosom. Gellir trefnu鈥檙 rhain yn 23 p芒r. Mae鈥檙 ddau gromosom mewn p芒r yn cario鈥檙 un mathau o enynnau.
Cellraniad
Bydd celloedd yn rhannu:
- pan fydd organeb yn tyfu
- pan fydd angen i organebau adnewyddu celloedd sydd wedi treulio
- pan fydd angen i organebau drwsio meinwe sydd wedi鈥檌 niweidio
Yn ystod y prosesau hyn, aiff y gell drwy fath o gellraniad o鈥檙 enw mitosisMath o gellraniad sy鈥檔 cynhyrchu epilgelloedd sy鈥檔 union yr un fath 芒鈥檙 rhiant..
Mewn mitosis, cynhyrchir dwy gell a elwir yn epilgelloeddPan mae cell yn rhannu, gelwir y celloedd newydd sy鈥檔 cael eu creu yn epilgelloedd.. Mae鈥檔 hanfodol fod unrhyw epilgelloedd newydd a gynhyrchir yn cynnwys gwybodaeth enetig sy鈥檔 union yr un fath ag eiddo鈥檙 famgell, a bod nifer y cromosomau鈥檔 aros yn gyson.
Canser
Bydd celloedd yn tyfu ac wedyn yn rhannu trwy fitosis dim ond pan fydd arnom angen rhai newydd 鈥 un ai wrth i ni dyfu, neu pan fydd angen adnewyddu celloedd sy鈥檔 hen neu wedi鈥檜 niweidio.
Pan fydd cell yn troi鈥檔 canserAfiechyd sy鈥檔 cael ei achosi gan gelloedd arferol yn newid ac yn tyfu drwy fitosis yn afreolus. Mae鈥檙 tyfiant hwn yn achosi i lwmp, o鈥檙 enw tiwmor, gael ei ffurfio., mae鈥檔 dechrau tyfu a rhannu鈥檔 afreolus. Cynhyrchir celloedd newydd hyd yn oed os nad oes ar y corff eu hangen.
Bydd gr诺p o gelloedd canseraidd yn cynhyrchu tyfiant a elwir yn tiwmorLwmp o gelloedd sy鈥檔 ffurfio o ganlyniad i gelloedd yn rhannu鈥檔 afreolus..
Beth sy鈥檔 achosi canser?
carsinogenCemegyn neu gyfrwng sy鈥檔 achosi canser. yw鈥檙 enw ar gemegau a chyfryngau eraill sy鈥檔 gallu achosi canser. Bydd carsinogenau鈥檔 achosi canser drwy niweidio DNA sy鈥檔 gallu peri i mwtaniadNewid i enyn neu gromosom sy鈥檔 digwydd ar hap o gamgymeriad wrth ddyblygu DNA yn ystod cellraniad, neu mae鈥檔 gallu cael ei achosi gan belydriad neu gemegion penodol. ddigwydd. Ni fydd un mwtaniad unigol yn achosi canser 鈥 mae angen llawer ohonynt. Am y rheswm hwn, rydym yn fwy tebygol o ddatblygu canser wrth i ni heneiddio.
Mae rhai ffactorau genetig sy鈥檔 cynyddu鈥檙 tebygolrwydd o ddatblygu rhai canserau. Ffactor risg yw鈥檙 term am rywbeth sy鈥檔 cynyddu鈥檙 tebygolrwydd o ddatblygu clefyd. Mae sawl ffactor risg ar gyfer gwahanol fathau o ganser.
Ffactorau ffordd o fyw
- Firysau a gysylltir 芒 chanser, fel y firws papiloma dynol (HPV), yn cael eu lledaenu o berson i berson drwy gyfathrach rywiol.
- Y carsinogenau cemegol ym mwg sigar茅ts yn cynyddu鈥檙 risg o ganser ar yr ysgyfaint.
- Mae yfed alcohol yn cael ei gysylltu 芒 rhai canserau.
- Derbyn pelydriad uwchfioledPelydriad electromagnetig 芒 lefelau amledd sydd rhwng lefelau amledd golau gweladwy a phelydrau X., a rhan ohono鈥檔 belydriad 茂辞苍别颈诲诲颈辞脧oneiddio yw'r broses o drawsnewid atom neu foleciwl di-wefr yn ronyn wedi'i wefru, drwy ychwanegu neu dynnu electronau., wrth dorheulo neu fod allan yn yr awyr agored, a hynny鈥檔 arwain at ddatblygu canser y croen.
- Gall deiet gwael gyda gormod o fraster a halen, yn ogystal 芒 bwyta rhai bwydydd penodol, gynyddu鈥檙 risg o ganser.
Ffactorau diwydiannol ac amgylcheddol
- Mae derbyn pelydriad 茂辞苍别颈诲诲颈辞, fel y pelydriad uwchfioled yng ngolau鈥檙 haul, yn cynyddu鈥檙 ffactor risg.
- Derbyn carsinogenau cemegol fel y rhai a geir ym mwg sigar茅ts.