Swyddogaeth yr aren mewn homeostasisHormon gwrth-ddiwretig (ADH)
Mae鈥檙 arennau鈥檔 rheoli crynodiad y d诺r yn ein gwaed ac yn gweithio i ysgarthu gwastraff gwenwynig. Pan nad ydynt yn gweithio鈥檔 iawn, mae angen triniaeth dialysis neu drawsblaniad.
Mae鈥檙 d诺r sydd mewn gwaed yn cael ei reoli gan hormon o鈥檙 enw hormon gwrth-ddiwretig (ADH). Mae symiau gwahanol o ADH yn cael eu rhyddhau i mewn i鈥檙 llif gwaed yn dibynnu ar grynodiad y plasma gwaedRhan hylif y gwaed sy鈥檔 cynnwys pethau defnyddiol megis glwcos, asidau amino, mwynau, fitaminau (maetholion) a hormonau, yn ogystal 芒 deunydd gwastraff fel wrea..
Mae鈥檙 pethau canlynol yn gallu newid crynodiad y gwaed:
yfed llawer (cynyddu cynnwys d诺r)
chwysu llawer (lleihau cynnwys d诺r)
bwyta bwydydd hallt (lleihau cynnwys d诺r)
Mae鈥檙 diagramau yn dangos beth sy鈥檔 digwydd os oes gormod neu ddim digon o dd诺r yn y gwaed.
Plasma
Problem
Rhyddhau ADH
Effaith ADH
Effaith ar y troeth/wrin
Crynodiad uchel
Dim digon o dd诺r
Cynyddu
Neffronau鈥檔 adamsugno mwy o dd诺r
Crynodedig iawn
Crynodiad isel
Gormod o dd诺r
Lleihau
Neffronau鈥檔 adamsugno llai o dd诺r
Gwanedig
Plasma
Crynodiad uchel
Problem
Dim digon o dd诺r
Rhyddhau ADH
Cynyddu
Effaith ADH
Neffronau鈥檔 adamsugno mwy o dd诺r
Effaith ar y troeth/wrin
Crynodedig iawn
Plasma
Crynodiad isel
Problem
Gormod o dd诺r
Rhyddhau ADH
Lleihau
Effaith ADH
Neffronau鈥檔 adamsugno llai o dd诺r
Effaith ar y troeth/wrin
Gwanedig
Mae hyn yn enghraifft o mecanwaith adborth negyddolMecanwaith i ostwng lefelau rhywbeth sydd wedi codi, ac i godi lefelau rhywbeth sydd wedi gostwng.. Mae鈥檔 cadw crynodiad plasma鈥檙 gwaed bron yn gyson.