Defnyddio a deall atlasau
Mae Llyfr sy’n cynnwys mapiau byd-eang a chenedlaethol. yn darparu mapiau ar Y gymhareb rhwng pellter ar fap, graff neu ddiagram a’r pellter gwirioneddol. cenedlaethol a byd-eang. Mae rhai mapiau atlas yn dangos Tirffurf naturiol., ac eraill yn dangos Agwedd sy’n gysylltiedig â bodau dynol, er enghraifft diffyg glanweithdra..
Mapiau ffisegol
Ar raddfa fyd-eang, mae mapiau ffisegol yn dangos nodweddion naturiol fel mynyddoedd, tir isel, prif afonydd, moroedd, cefnforoedd ac Yr organebau byw mewn ardal benodol, ynghyd â’r pethau yn yr amgylchedd sydd ddim yn fyw., fel anialwch a choedwigoedd glaw.
Ar lefel genedlaethol, mae mapiau ffisegol yn dangos nodweddion Newidiadau o ran uchder yn y tir. a draenio, fel afonydd.
Mae rhai mapiau’n dangos nodweddion ffisegol sy’n cael eu profi yn hytrach na’u gweld. Mae mapiau glawiad a thymheredd cyfartalog yn enghreifftiau o hyn.
Mapiau dynol a gwleidyddol
Mae mapiau gwleidyddol yn dangos ffiniau gwledydd a dinasoedd mawr. Mae mapiau dynol yn dangos nodweddion y mae pobl wedi’u creu, er enhraifft Lleoliad y bobl sy’n byw mewn ardal arbennig., llif Pan fydd pobl yn symud o le i le., Dull o gludo, er enghraifft ffordd, rheilffordd neu llwybr fferi. a chynllun Rhywle lle mae pobl yn byw..
Mae rhai mapiau’n dangos nodweddion dynol sy’n cael eu profi yn hytrach na’u gweld. Mae enghreifftiau o’r rhain yn cynnwys Nifer y blynyddoedd y mae disgwyl i berson fyw ar gyfartaledd yn dibynnu ar ble maen nhw’n byw., Faint o gyfoeth neu gysur personol sydd gan berson neu grŵp o bobl. neu hyd yn oed lefel hapusrwydd byd-eang.
Cyfeiriad
Dylai pob map gynnwys saeth Gwybodaeth i roi cyfeiriad taith, neu gyfeiriad grym, er enghraifft, cyflymder o 20 m s-1 i’r chwith, neu rym o 15 N i’r dde. i ddangos i ba gyfeiriad mae’r gogledd. Mae’r gogledd ar frig y glôb a’r de ar y gwaelod. Y dwyrain sydd i’r dde a’r gorllewin sydd i’r chwith. Mae’r pwyntiau sydd rhwng y pedwar pwynt yma ar y cwmpawd yn cael eu cyfleu ar ffurf cyfuniadau, ee y pwynt rhwng y gogledd a’r dwyrain yw’r gogledd-ddwyrain. Os yw’r pwynt ychydig yn nes i’r dwyrain, mae’n cael ei alw’n ddwyrain gogledd-ddwyrain.
Lledred a hydred
Mae Llinellau dychmygol o gwmpas y Ddaear sy’n baralel â’r cyhydedd. Cânt eu mesur mewn graddau i’r gogledd neu i’r de o’r cyhydedd. a Llinellau dychmygol o gwmpas y Ddaear sy’n rhedeg o’r gogledd i’r de. Cânt eu mesur mewn graddau i’r dwyrain neu i’r gorllewin o Feridian Greenwich neu’r Prif Feridian. yn galluogi defnyddwyr i ddod o hyd i leoliadau mewn atlas.
- Gan fod y Ddaear yn sffêr, caiff llinellau lledred a hydred eu mesur gan ddefnyddio graddau cylch.
- Mae llinellau lledred yn mynd o’r dwyrain i’r gorllewin. Y Y llinell o gwmpas canol y Ddaear, sy’n baralel â Throfan y Cranc a Throfan yr Afr. yw’r llinell lledred sydd ar 0°. Mae °N (gogledd) yn nodi’r llinellau uwch ei ben, a °S (de) yn nodi’r llinellau oddi tano.
- Mae llinellau hydred yn mynd o’r gogledd i’r de. Y Y llinell hydred ar 0° sy’n rhedeg drwy Greenwich, yn Llundain., neu Y llinell hydred ar 0° sy’n rhedeg drwy Greenwich yn Llundain., yn Llundain yw’r llinell hydred sydd ar 0°. Mae °E (dwyrain) yn nodi’r llinellau i’r dde ohono, ac °W (gorllewin) yn nodi’r llinellau i’r chwith ohono.
Lledred sy’n cael ei ddangos gyntaf, wedyn yr hydred, ee mae Manceinion yn y DU yn 53.5 N, 2.2 W.