˿

Sgiliau mapio – CBACMapiau eraill

Mae mapiau’n cynrychioli’r byd go iawn. Mae mapiau mewn atlas yn dangos ardaloedd mawr ac mae mapiau’r Arolwg Ordnans yn dangos ardaloedd llai mewn mwy o fanylder. Mae bras-fapiau, lluniau lloeren, ffotograffau, mapiau'r System Gwybodaeth Ddaearyddol (GIS) a mapiau daeareg yn ddefnyddiol.

Part of DaearyddiaethSgiliau map

Mapiau eraill

Mae mathau eraill o fapiau sy’n cynrychioli’r dirwedd.

Bras-fapiau

Lluniadau syml o’r dirwedd yw bras-fapiau. Maen nhw’n dangos pethau sydd weithiau wedi’u cuddio mewn ffotograffau neu ar fapiau, ee dylanwad ar dirwedd.

Gall bras-fapiau gael eu dangos fel neu luniad o’r gorwel. Mae modd eu tynnu wrth wneud gwaith maes neu o ffotograff. Mae’n ddefnyddiol bras-fapiau neu ddefnyddio ffotograff i gyd-fynd â nhw.

Bras-fap yn dangos golygfa o’r awyr o gwm afon, sy’n cynnwys mynyddoedd, afon, llwybr cerdded wrth afon, caeau o gnydau, tŷ fferm, ffordd fferm, cors, llyn a choedwig wedi’i phlannu.

Ffotograffau

Mae modd tynnu ffotograffau o wahanol leoliadau, a'u defnyddio ar y cyd â mapiau i gyflwyno canfyddiadau gwaith maes:

  • Ffotograffau – mae modd tynnu’r rhain wrth wneud gwaith maes gan ddefnyddio camera neu ddyfais symudol. Mae angen eu hanodi i ddangos unrhyw nodweddion.
  • Ffotograffau o’r awyr – caiff y rhain eu tynnu o awyren neu gan ddrôn fel arfer. Maen nhw’n cynnwys ardal fwy na lluniau ar lefel y tir felly maen nhw’n ddefnyddiol er mwyn dangos patrymau .
  • Lluniau lloeren – mae’r rhain yn lluniau uchel sy’n cael eu tynnu o yn y gofod. Maen nhw’n dangos ardal helaeth iawn, ond yn llai manwl na lluniau agos.

Anodi mapiau a ffotograffau

Labeli manwl sy’n egluro beth sy’n cael ei ddangos yw anodiadau. Maen nhw’n bwysig oherwydd eu bod yn caniatáu i ddaearyddwyr ddehongli a chymharu mapiau a ffotograffau. Mae anodiadau yn gallu canolbwyntio ar nodweddion ffisegol neu ddynol, ac maen nhw fel arfer yn cynnwys termau allweddol.

Siartiau synoptig

Ystyr siart synoptig yw unrhyw fap sy’n crynhoi amodau atmosfferig (tymheredd, gwlybaniaeth, cyflymder a chyfeiriad gwynt, gwasgedd atmosfferig a gorchudd cwmwl) mewn ardal helaeth ar adeg benodol. Mae’n rhoi trosolwg o’r amodau tywydd mewn nifer o orsafoedd tywydd, awyrennau, balwnau a lloerenni gwahanol.

Drwy gasglu’r wybodaeth dros ardal helaeth, mae meteorolegwyr yn gallu arsylwi ymddygiad a symudiad ffurfiannau tywydd a fyddai'n gallu effeithio ar eu hardal leol yn y dyfodol. Mae hyn yn caniatáu i feteorolegwyr lunio rhagolygon tywydd mwy manwl gywir. Bydd y siartiau yn cael eu diweddaru bob chwech awr o leiaf.

Mae nifer o wahanol fathau o fapiau tywydd, ac mae pob un ohonyn nhw’n cael eu llunio gan ddefnyddio safonau rhyngwladol a symbolau cydnabyddedig.

Symbolau safonol a ddefnyddir ar siartiau tywydd.
Mae’r siart synoptig yn dangos gorchudd cwmwl llawn (wyth okta) dros y rhan fwyaf o ganol a de Lloegr, a de-orllewin Cymru, gyda rhywfaint o law neu law mân.