Cwymp Wall Street a'i effeithiau uniongyrchol
Rhybuddiodd nifer o arbenigwyr ariannol fod economi America yn arafu ac ym mis Medi 1929 dechreuodd rhai buddsoddwyr (investors) werthu nifer fawr o Unedau ariannol mewn cwmni neu fusnes y gall pobl eu prynu.. Dechreuodd nifer o bobl deimlo'n ansicr ac aeth buddsoddwyr i banig a gwerthu eu cyfranddaliadau ar frys.
Ar 24 Hydref 1929, sef Cafodd ei alw鈥檔 ddydd 'du' i ddangos pa mor ddifrifol fu effaith gwerthu'r cyfranddaliadau y diwrnod hwnnw., gwerthwyd 12.8 miliwn o gyfranddaliadau. Gwelodd miloedd o gyfranddalwyr eu ffortiwn, neu unrhyw arian oedd ganddyn nhw yn y banc, yn diflannu. Ar 29 Hydref 1929 gwerthwyd 16 miliwn o gyfranddaliadau am brisiau isel iawn. Roedd y Canolfan lle mae cyfranddaliadau'n cael eu prynu a'u gwerthu. yn Efrog Newydd wedi cwympo.
Daeth y Cyfnod yn ystod y 1920au pan oedd pobl yn mwynhau diwylliant a datblygiadau economaidd yr oes. (Roaring Twenties) i ben yn sydyn. Collodd buddsoddwyr eu harian yn y Cwymp ac ni allen nhw dalu eu dyledion. Caeodd nifer o fanciau, collodd pobl gyffredin eu cynilion (savings) a chollodd pobl obaith ar gyfer y dyfodol.
Bellach, ni allai pobl brynu nwyddau traul fel ceir a dillad. Felly cafodd gweithwyr eu diswyddo a chafodd cyflogau'r gweddill eu torri. Cododd lefelau diweithdra'n uchel iawn ac roedd 2.5 miliwn o Americanwyr yn ddi-waith erbyn diwedd 1929.
Dyma ddechrau Cwymp yn yr economi a wnaeth barhau am gyfnod hir. Gwerth nwyddau'n disgyn - eu prisiau'n gostwng, diweithdra'n cynyddu, llai o fuddsoddi, diffyg credyd a mwy o fethdalwyr. Arweiniodd Cwymp Wall Street at ddirwasgiad byd-eang. y 1930au.
