³ÉÈË¿ìÊÖ

Mae Mark Drakeford wedi gwadu ei fod yn anwybyddu'r data ar ymlediad coronafeirws yng Nghymru drwy ddileu'r gorfodaeth cyfreithiol ar gwmnïau i gymryd camau penodol rhag y feirws o ddydd Llun.

Mewn cyfweliad gyda ³ÉÈË¿ìÊÖ Cymru, dywedodd y prif weinidog fod ei lywodraeth wedi datgan ei bwriad i ddileu'r ddeddf dair wythnos yn ôl er mwyn rhoi amser i fusnesau i "ddiweddaru eu hasesiadau coronafeirws".

Ychwanegodd fod Covid "yn gyffredinol" wedi "sefydlogi yng Nghymru dros y tair wythnos diwethaf er bod y niferoedd yn uchel iawn".

Dywedodd hefyd fod "arwyddion cychwynnol efallai fod y don BA.2 o Omicron yn pasio'r brig a bod niferoedd yn dechrau dod i lawr".

"Mae'n bwysig iawn i fod yn eglur yn yr hyn yr ydym yn gwneud mewn perthynas â'r gweithlu yw dileu'r gofyniad cyfreithiol i gael asesiad risg penodol i coronafeirws," meddai.

"Mae busnes ar draws Cymru wedi ein sicrhau y byddan nhw'n parhau i wneud yr asesiadau risg yna, oherwydd maen nhw'n ceisio gwneud popeth y gallan nhw i gadw gweithwyr yn ddiogel ac i gadw defnyddwyr eu gwasanaethau yn ddiogel.

"Felly dyw'r ffaith nad yw e bellach yn ofyniad cyfreithiol ddim yn golygu na fydd pobl yn parhau i wneud y peth iawn."

Dywedodd Mr Drakeford y "byddwn ni'n cyrraedd pwynt" gyda Covid lle byddwn ni'n "gwneud hyn yn rhan o'r ffordd y byddwn ni'n delio gyda'r feirws o ddydd i ddydd yn hytrach na dibynnu ar y ffaith fod gennym ofyniad cyfreithiol i ddelio gydag e".

"Dyna pam yr ydym wedi codi rhai o'r gofynion cyfreithiol o safbwynt gwisgo masgiau er enghraifft... dyw hynny ddim yn golygu na fydd pobl yn parhau i wisgo masgiau.

"Mae'n dal yn gyfraith bod rhaid gwisgo masgiau mewn sefyllfaoedd iechyd a gofal cymdeithasol, a dywedodd y prif weinidog bod "dadl yn sicr dros eu cadw mewn lle y tu hwnt i'r tair wythnos nesaf.

"Fe fyddwn ni'n adolygu hynny ymhen tair wythnos, ond o ystyried fod gan ysbytai nifer o bobl sy'n sâl yn barod ac felly mewn mwy o risg o gael y feirws, a bod ein cartrefi gofal yn llawn pobl sydd â chyflyrau iechyd eraill sy'n eu rhoi dan fwy o risg, rwy'n credu y bydd pobl yn credu mai synnwyr cyffredin yw cadw masgiau yn y sefyllfaoedd yna cyhyd ag y bydd y feirws yn ffactor yn ein bywydau bob dydd."

Dywedodd Mr Drakeford hefyd bod Llywodraeth Cymru yn paratoi am ymgyrch frechu arall yn yr hydref.

"Dydyn ni heb gael y cyngor terfynol gan y JCVI [Cyd-Bwyllgor ar Frechu ac Imiwneiddio] ar hynny, ond rydym yn rhagweld y byddan nhw'n argymell pigiad ychwanegol i ganran uchel o'r boblogaeth cyn tymhorau'r hydref a gaeaf nesa'.

"Felly ry'n ni'n gosod cynlluniau mewn lle gyda'n byrddau iechyd a gweithwyr iechyd fel y gallwn ddechrau ymgyrch frechu effeithiol a chyflym os mai dyna'r cyngor a gawn ni."