���˿���

Aig toiseach na sgeulachd, tha Mac a' Ghobhainn a' cruthachadh tòna dòchasach agus aoibhneach agus ga chumail a' dol airson a' mhòr-chuid den sgeulachd. Tha an dòigh sam bi na h-Iùdhaich a' bruidhinn, a' gàireachdainn, na h-iomraidhean air ceòl is dannsa agus fiù 's an dòigh-bhruidhinn aig na saighdearan a' fàs nas saoirsneile mar a tha an sgeulachd a' dol air adhart.

Ach tha an tòna sin ag atharrachadh gu grad aig deireadh na sgeulachd, nuair a tha na h-Iùdhaich a' mothachadh dha na tha a' tachairt. Leis gu bheil fios aig an leughadair dè tha an dàn dha na h-Iùdhaich, tha teannachadh san sgeulachd agus tha am paragraf aig an deireadh na àirde bhuadhmhor.

Tha an sgrìobhadair ag innse dhuinn aig an toiseach gur ann mu dheidhinn Fichead mìle Iùdhach air latha fuar geamhraidh a tha an sgeulachd. Chan eil ainmean air neach sam bith san sgeulachd agus tha sin a' cur cuideam air an àireimh mhòir de dhaoine a dh'fhuiling sa chogadh – tha e do-dhèante an ainmeachadh uile.

Tha an roghainn seo cuideachd a' nochdadh buaidh cogaidh oir tha e ag atharrachadh na dòigh sam bi daoine gan giùlan fhèin agus a' meas dhaoine eile: chan eil na saighdearan a' dèiligeadh ri na h-Iùdhaich mar gur e daoine a th' annta.

Tha Mac a' Ghobhainn ag iarraidh ar n-aire a thoirt dha na rudan maslach a thachair sa chogadh. Tha e a' toirt iomradh air an àireimh de dhaoine – daoine neoichiontach – a bh' air am marbhadh sa chogadh agus an dòigh san deach sin a dhèanamh.

Tha dòigh-giùlain nan Nadsaidheach cuideachd a' sealltainn dhuinn cho olc is cho an-iochdmhor 's a bha na rudan a thachair ri linn a' chogaidh. Nuair a tha na h-Iùdhaich a' ruighinn a' champa-bàis, tha neach a' cur fàilte orra is ag ràdh:

Tha sinn an dòchas gum bi sibh toilicht' an seo.

Fiù 's aig an ìre sin, tha e comasach dhan t-saighdear a bhith a' toirt a chreidsinn gu bheil rudeigin math air thoiseach air na h-Iùdhaich.

Tha an dòigh sa bheil na h-Iùdhaich a' toirt spèis do na saighdearan cuideachd a' toirt oirnn smaoineachadh air mar a tha sinn a' coimhead air daoine ann an suidheachadh ùghdarrais no ann an cumhachd. Tha na h-Iùdhaich a' cur sùim sna saighdearan mar thoradh air an èideadh a th' orra. Dh'fhaodadh gu bheil Mac a' Ghobhainn ag iarraidh sealltainn gu bheil sinn buailteach earbsa a chur ann an daoine air a bheil coltas oifigeil no cudromach agus gun a bhith a' ceasnachadh nam beachdan no nan òrdan aca.