³ÉÈË¿ìÊÖ

Mae Gweinidog Iechyd Cymru'n mynnu ei fod yn "obeithiol" y bydd modd cyrraedd targedau brechu rhag Covid-19.

Dywedodd Vaughan Gething bod "cynnydd sylweddol" yn nifer y dosau sy'n cael eu danfon i'r byrddau iechyd, a bod 20,000 wedi eu gyrru yn ddyddiol yn y dyddiau diwethaf.

Y nod yw sicrhau bod 70% o'r rhai dros 80 oed wedi cael eu dos cyntaf erbyn dydd Llun.

Yn y cyfamser, mae un bwrdd iechyd yn rhybuddio bod neges ffug ar y cyfryngau cymdeithasol wedi achosi i "niferoedd anferthol" fynd i ganolfan frechu heb apwyntiad.

Mewn datganiad ar Facebook ddydd Sadwrn, dywedodd Bwrdd Iechyd Prifysgol Caerdydd a'r Fro: "Rydym yn cael ar ddeall for neges wedi'i rhannu ar y cyfryngau cymdeithasol yn awgrymu, oherwydd i nifer ganslo apwyntiadau, bod unigolion dros 70 oed yn cael troi lan yng nghanolfan frechu Sblot heddiw i gael brechiad.

"Rydym nawr yn gweld niferoedd anferthol o ymwelwyr a chiwiau mawr ni allwn, yn anffodus, ddelio â nhw.

"Bydd apwyntiadau ar gyfer pobl dros 70 yn dechrau o ddydd Mercher nesaf."

Mae dros 264,000 o bobl Cymru wedi derbyn eu dos cyntaf o'r brechlyn, yn ôl yr ystadegau diweddaraf.

Mae'r ffigyrau'n dangos fod 47% o bobl sy'n o leiaf 80 oed wedi cael eu brechu.

"Os yw'r cyflenwadau ar gael, fe allwn ni ddarparu niferoedd sylweddol o'r brechlyn," dywedodd Vaughan Gething wrth raglen ³ÉÈË¿ìÊÖ Politics Wales.

"Mae hynny'n golygu, o'r herwydd, y dyliwn ni fod ar drywydd [cyrraedd y targed]."

Ychwanegodd, fodd bynnag, nad yw'n glir eto a fyddai'r tywydd yn effeithio ar y targedau brechu. Bu'n rhaid i bedair canolfan gau dros dro nos Sadwrn a dydd Sul oherwydd y tywydd yn ardal Bwrdd Iechyd Cwm Taf Morgannwg.

"Rwyf yn dal yn obeithiol y byddwn ni [yn cyrraedd y nod], er yr amhariad i drefniadau heddiw," meddai Mr Gething.

"Fyddwn ni ddim yn hollol siŵr am yr union effaith tan yn ddiweddarach yn y dydd."

Ychwanegodd bod disgwyl y bydd pobl sy'n 80 oed neu'n hÅ·n fod wedi cael eu brechiadau cyntaf "yn y dyddiau nesaf, a byddwn ni'n gweld pobl dros 70 yn cael cynnig apwyntiadau yn ystod yr wythnos nesaf ymhob bwrdd iechyd."

Dywedodd hefyd bod rhagor o ganolfannau brechu'n agor yn yr wythnos nesaf, gan ddod â'r cyfanswm yng Nghymru i 45.

Ychwanegodd: "Byddwn hefyd yn darparu ail ddosau yn y dyfodol agos felly mae'r seilwaith yna'n bwysig."

Mewn ymateb i feirniadaeth Cymdeithas Feddygol y BMA yng Nghymru a chyrff eraill bod bwlch o 12 wythnos rhwng y ddau ddos "yn hollol annerbyniol ac, o bosib, yn beryglus", mynnodd Mr Gething bod Llywodraeth Cymru'n dilyn cyngor arbenigwyr iechyd.

"Gallwch roi lefel uchel o amddiffyniad gyda dos cyntaf, ac rydych yn dewis rhwng rhoi amddiffyniad ardderchog i nifer lawer llai o bobl trwy roi dau ddos iddyn nhw, neu grŵp lawer mwy o bobl gyda lefel uwch o amddiffyniad trwy roi dos unigol."