D猫 na diofar bhreithean a th' ann an c霉irtean Alba?
Cia mheud breith a th' ann a dh'fhaodar a thoirt?
Faodaidh c霉irtean na h-Alba tr矛 co-dh霉naidhean a ruighinn: aon a tha a' ciallachadh gun t猫id binn a thoirt seachad ('ciontach'), agus dh脿 a tha a' ciallachadh nach t猫id ('neoichiontach' agus 'gun dearbhadh').
Mar sin, tha tr矛 breithean ann a dh'fhaodar a thoirt:
- neoichiontach
- gun dearbhadh
- ciontach
Neoichiontach
Tha breith 'neoichiontach' a' ciallachadh 脿s d猫idh 猫isteachd ris an fhianais agus a sgr霉dadh, gun d' fhuair am maor-s矛the, an siorram no an di霉raidh nach robh an neach fo chasaid ciontach dhen eucoir a bha air a chur 脿s a leth agus gu bheil iad saor.
Gun dearbhadh
Chan eil a' bhinn 'gun dearbhadh' ach ann an Alba a-mh脿in agus tha i air a bhith caran connspaideach san 脿m a dh'fhalbh. Tha gun dearbhadh a' ciallachadh gu bheil an di霉raidh dhen bheachd gur d貌cha gun do rinn an neach fo chasaid an eucoir, ach chan eil fianais gu le貌r aca anns nach eil teagamh sam bith airson binn chiontach a thoirt seachad.
Ann an 2024, thathar an d霉il gun t猫id Bile nam Fulangaich, nam Fianaisean agus Ath-leasachadh Ceartais (Alba) a dh猫anamh na lagh agus gun cuir sin 脿s dhan bhinn 'gun dearbhadh'.
Ciontach
Tha breith 'ciontach' a' ciallachadh gu bheil a' mh貌rchuid dhen di霉raidh (no uaireannan siorram no britheamh a-mh脿in), 脿s d猫idh 猫isteachd ris an fhianais agus a sgr霉dadh, dhen bheachd 'seachad air teagamh reusanta' gu bheil an neach fo chasaid ciontach dhen eucoir a bha air a chur 脿s a leth. Ma th猫id cuideigin fhaighinn ciontach de dh鈥檈ucoir, tha e an uair sin an urra ris an t-siorram no ris a' bhritheamh a tha os cionn na c霉ise, d猫 am peanas, ma bhios peanas ann, a th猫id air an d矛onadair.
Peanasan no r猫iteachaidhean
Nuair a th猫id cuideigin fhaighinn ciontach de dh'eucoir an d猫idh c霉is-lagha anns a' ch霉irt, tha grunn roghainnean aig siorraman no britheamhan a thaobh peanas no r猫iteachadh mar:
- Rabhadh
- Peanas ionmhasail no c脿in
- Obair a dh猫anamh gun ph脿igheadh (Sgeama D矛olaidh na Coimhearsnachd)
- 脪rdugh Bacadh Saorsa (Restriction of Liberty Order no ROLO) far a bheil taga ga chur mu adhbrann eucoraich gus an saorsa a bhacadh
- 脪rdugh Deuchainn is Leigheas Dhrogaichean (Drug Treatment and Testing Order no DTTO) far a bheil gi霉lan eucorach co-cheangailte ri m矛-chleachdadh dhrugaichean
- Binn pr矛osain