Does dim dwywaith bod ein harferion ni yn y byd go-iawn yn cael effaith ar ein hiechyd ni.
Mae hynny鈥檔 wir am ein hymddygiad ar-lein ni hefyd.
Rhaid i ddysgwyr allu ymdopi ag agweddau negyddol rhyngweithio ar-lein. Dylen nhw ddysgu am ymddygiad cadarnhaol ar-lein a sylweddoli beth sy'n annerbyniol.
Mae gwneud a gweld pethau ar-lein yn newid ein hunan-ddelwedd a鈥檔 syniadau ni鈥檔 gyffredinol.
Mae gwahaniaethu rhwng y stereoteipiau rydyn ni'n eu gweld ar-lein a鈥檙 byd go iawn yn gallu bod yn anodd, yn enwedig i bobl ifanc. Mae hyn yn gallu creu syniad anghywir o realiti, sy鈥檔 gallu bod yn berygl i iechyd a lles.
Mae'n anodd gwahaniaethu rhwng beth sy鈥檔 wir a beth sy鈥檔 ffug ar-lein.
Dylai dysgwyr ystyried pa mor hawdd yw hi i bobl gamddefnyddio llwyfannau ac adnoddau digidol i drin a newid y gwirionedd, am resymau anfoesegol, weithiau.
Mae angen i ddysgwyr wybod bod algorithmau鈥檔 gallu gwneud i鈥檙 broblem hon fynd yn waeth. Yr algorithmau hyn sy鈥檔 penderfynu pa gynnwys mae defnyddwyr yn ei weld, ar sail beth maen nhw wedi edrych arno鈥檔 barod. Oherwydd hyn, mae鈥檔 bosibl i ddefnyddwyr fynd i siambrau atsain ar-lein lle maen nhw ond gweld safbwyntiau tebyg.
Peryglon ar-lein eraill yw stelcian seibr, aflonyddu a radicaleiddio. Gallwch chi ddefnyddio adroddiadau ac erthyglau am achosion i ddangos yr effaith seicolegol a chorfforol bosibl.
Ceisiwch annog y dysgwyr i wneud yn si诺r bod eu cyfraniadau digidol personol nhw鈥檔 rhai positif bob amser. Dylen nhw aros am funud cyn postio, yn union fel y dylen nhw feddwl cyn siarad.
Mae dweud a gwneud pethau niweidiol ar-lein yr un mor ddinistriol ac annerbyniol 芒鈥檜 gwneud nhw wyneb yn wyneb. Mewn rhai achosion, mae'n anghyfreithlon.
Yn y ffilm fer hon i athrawon mae Rhys ap William yn trafod pa mor bwysig yw hi i fyfyrwyr ddysgu sut i ryngweithio ar-lein.
Mae'n egluro bod yr hyn rydyn ni'n ei wneud mewn bywyd yn effeithio ein iechyd a'n lles. Mae'r un peth yn wir am ein bywyd ar-lein - mae angen i ni fod yn ofalus beth rydyn ni鈥檔 ei wneud ac yn edrych arno. Yn aml, mae'r hyn sy'n cael ei gyflwyno ar-lein yn stereoteip sydd ddim yn cynrychioli realiti.
Nodiadau athrawon
Mae angen i fyfyrwyr allu gwahaniaethu rhwng y pethau maen nhw'n ei weld ar-lein sy'n wir a'r pethau sydd ddim yn wir. Gall algorithmau ddewis beth mae'r myfyriwr yn ei weld ar-lein sydd wedyn yn ei harwain i siambr atsain lle maen nhw ond yn gweld safbwyntiau sy'n debyg i'w gilydd.
Mae peryglon ar-lein eraill yn cynnwys stelcian seibr, aflonyddu a radicaleiddio.
Mae'n rhaid annog myfyrwyr i wneud sylwadau positif ar-lein. Dylen ni aros am funud cyn postio, yn union fel y dylen ni feddwl cyn siarad. Mae cynnwys ar-lein negyddol yn annerbyniol a weithiau'n anghyfreithlon.
Mwy o'r gyfres hon:
Hawliau digidol, trwyddedu a pherchenogaeth. video
Yn y ffilm fer hon i athrawon mae Jennifer Jones yn egluro pa mor bwysig yw hi bod myfyrwyr yn deall rheolau hawlfraint ar-lein.
Ymddygiad ar-lein a seibr-fwlio. video
Yn y ffilm fer hon i athrawon mae Rhys ap William yn trafod sut i gael myfyrwyr i adnabod ymddygiad ar-lein negatif.
Cyfathrebu. video
Yn y ffilm fer hon i athrawon mae Jennifer Jones yn trafod yr angen i annog dysgwyr i wneud y gorau o'r offer cyfathrebu digidol sydd ar gael iddyn nhw.
