Main content
Sorry, this episode is not currently available

A review of the week's news in Cornish.

5 minutes

Last on

Sun 12 Feb 2023 13:55

An Nowodhow - read along with the news in Kernewek

An Nowodhow - read along with the news in Kernewek

An Nowodhow: an 12ves a vis Hwevrer 2023

Ìý

Dohajydh da, ha dynnargh dhe dhyllans an seythen ma 'An Nowodhow' war ³ÉÈË¿ìÊÖ Radyo Kernow.

*

Avel rann a’n negysyansow Brexit, nans yw teyr bledhen, ervirys veu may kemerra pyskadoryon an Ruvaneth Unys pymp kansran warn ugens a’n klosrivow kavadow dhe’n Unyans Europek a nebes eghennow a bysk.

Mes, kynth usi an Ruvaneth Unys dre vras ow kemeres deg vil warn ugens a donnas a bysk moy lemmyn es dell wrug kyns Brexit, ny wrug pyskadoryon Kernow gweles meur a dhyffrans.

Herwydh Chris Ranford a’n Kowethyans Askororyon Pysk Kernewek, kyns Brexit, an diwysyans-pyskessa yn Kernow a bysis an governans a assaya ekskludya kokow Unyans Europek a’n mor ynter hwegh ha dewdhek mildir dhyworth arvor Kernow.

Y’n gwettha prys, ny hwarva henna ha Mester Ranford a dheskrifas an koll ma avel ‘ponvosek dres eghen’ rag pyskadoryon Kernow.

A-der henna, fest moy kompleth lemmyn yw oll an paperweyth keworansel yw res rag esperthi pysk dhe bowyow a’n Unyans Europek, ha res veu sevel prisyow dhe gliensow yn Europa. Yn sewyans, kellys re beu nebes anedha, yn arbennik kliensow yn Pow Frynk.

Ìý

*

Trest Bewnans Gwyls Syllan a vynn restra ragdres rag remova oll an rathes dhyworth Enys Skaw, Breyer ha Breghyek.

Amkan an ragdres yw dhe witha diw eghen a ydhyn mor: skuthennow manowek hag ydhyn Peder.

Ragdres a’n keth par a veu omgemerys yn Agenys yn dew vil ha tredhek ha pur sewen o. A-dhia nena, fest moy ydhyn mor es kyns re beu ow maga aga ydhnigow war an enys.

Yma govenek dhe’n trest dyghtya an ragdres gans gweres a nebes kowethyansow erel, y’ga mysk, an RSPB, an Dhuketh a Gernow, AONB Syllan ha Pow Sows Naturel. Arvethys re beu ‘sodhek an enesow’ rag kuntel breusow tus leel hag ervira mar kalla an ragdres seweni.

Pur gostek vydh an ragdres hag y fydh res sevel arghans rag y gowlwul.

Ìý

*


Ìý

*

Ìý

Anedhysi Lostwydhyel re synsis ‘’rout-lughesi’ (‘flash mob’ yn Sowsnek) rag assaya tenna medhogyon nowydh dhe’n dre.

Onan a’n vedhogyon vayni leel a wra omdenna yn skon ha ny yll an vedhegva kavos medhek nowydh gwiw rag kollenwel an soodh.

Ytho, kowethyans leel, ‘Really Lovely Projects’ y hanow, a erviras fylmya gwydhyow rag argemynna kemeneth Lostwydhyel.

Kevarwodhores an ragdres, Michelle Nineham, a dheskrifas Lostwydhyel avel ‘kemeneth awenek bryntin’ ha leverel y fedha an gwydhyow kevrennys dre vedia socyal.

Doktour Justin Hendriksz a leveris bos an vedhegva omgem

eryansek rag a-dro dhe bymp mil berson ha hanterkans, hag yth esa hi ow hwilas ‘medhek mayni kooth’. Ev a geworras bos marth bras dhodho na allsa an vedhegva trovya medhek nowydh drefen oll an lesow a vewnans yn Kernow.

Ìý

*

Dy’Lun eus passyes, fleghes yn Porthia a gemeras rann y’n gwari hengovek a hurlya.

Y krysir bos an hengov ma dallethys nans yw mil vledhen, ha lemmyn, an kynsa Lun wosa an tressa a vis Hwevrer, an mer a Borthia a dewl pel a arghans dhe routh veur a yonkers ow kortos war an treth. Neb a’n jeves an bel orth hanterdydh a wayn pymp sols – henn yw pymp diner warn ugens yn mona agan dedhyow ni.

An bel yw mar vras avel pel grycket ha gwrys a avalbrenn kennys yn arghans. Y’n termyn eus passyes, yth o gwer an dre a strivya rag an piwas mes lemmyn, ny wra marnas fleghes kemeres rann.

An gwaynyer hevlena o Oscar, dewdhek bloodh y oos, a dhegemeras an pymp sols a’n veres, Kirsty Arthur.

*

Yth esowgh hwi ow koslowes orth ‘An Nowodhow’ war ³ÉÈË¿ìÊÖ Radyo Kernow. An dowlen an seythen ma a veu skrifys ha presentys genev vy, Steve Penhaligon. An pennskrifer o Steve Harris. Bys dy’ Sul nessa, Duw genowgh hwi oll.

Broadcast

  • Sun 12 Feb 2023 13:55