³ÉÈË¿ìÊÖ

Mae rhai o fyfyrwyr Caerdydd wedi gorfod delio â llwydni, tamprwydd, llau gwely a llygod mawr yn eu tai, er gwaetha'r ffaith eu bod yn talu rhent uchel yn fisol.

Mae ymgyrchwyr yn galw am reoli prisiau rhentu yng Nghymru er mwyn sicrhau fod tenantiaid yn cael "gwerth am arian" gan landlordiaid.

Yn ôl ystadegau newydd gan y Swyddfa Ystadegau (ONS), mae pris rhent wedi codi 13% ar gyfartaledd yng Nghaerdydd yn ystod y flwyddyn ddiwethaf.

Mae Llywodraeth Cymru yn y broses o ystyried deddf newydd yn ymwneud â phrisiau rhent gan ddweud bod angen "gwell data ar rent a fforddiadwyedd".

I Elin Griffiths, sy'n fyfyrwraig yn ei thrydedd flwyddyn yn astudio meddygaeth, mae'r sefyllfa yn un "rhwystredig iawn".

Dywedodd fod sawl problem wedi codi yn ystod ei chyfnod yn y tŷ gan gynnwys "cadeiriau y tu fas, dŵr yn disgyn trwy'r to... ni wedi cael dau leak gwahanol yn y gegin".

"Ma' ‘da ni mould ar y walydd, mae'r walydd mor wlyb mae'r dyn peintio ddaeth draw wedi dweud nad oes modd peintio drostyn nhw gan eu bod nhw mor wlyb," meddai.

Aeth ymlaen i ddweud nad yw'r pris yn "adlewyrchu safon y tÅ· o gwbl".

Fe symudodd hi a’i ffrindiau i'r eiddo ddwy flynedd yn ôl ac er i'w gyflwr waethygu yn y cyfamser, mae'r esgid yn gwasgu.

"I fod yn onest mae'r tÅ· wedi mynd yn waeth ers i ni symud mewn a ni'n talu mwy o arian nawr na o' ni'n 'neud pan wnaethom ni symud mewn yn wreiddiol," meddai.

Eglurodd Elin eu bod yn symud o'r tÅ· ymhen rhai misoedd, ond y byddai cael tÅ· o ansawdd gwell yn golygu talu mwy.

"Ar y foment ma' prisiau rhent, yn enwedig yn Cathays wedi mynd lan loads," dywedodd, gan ychwanegu ei bod yn anodd "ffeindio lle am lai na £400" yr un bob mis.

Mewn datganiad, dywedodd CPS, yr asiantaeth dai sy'n gyfrifol am dŷ Elin, eu bod yn cydnabod bod y tŷ wedi cael "sawl problem ac nid yw'r landlordiaid ynghyd â'u gweithwyr, wedi bod yn ddigon cyflym nac effeithiol".

Ychwanegodd y cwmni eu bod yn ceisio datrys y problemau nawr.

Llygoden fawr wedi marw yn y wal

Mae Megan Davies, sy hefyd yn fyfyrwraig yn ei thrydedd flwyddyn, yn dweud ei bod hi a’i ffrindiau wedi profi llwyth o broblemau yn y tŷ eleni.

Dywedodd eu bod wedi cael "bed bugs, lot o lwydni a lleithder a nawr wythnos hyn ni wedi ffeindio mas bod gyda ni lygod, sydd ddim yn ideal o gwbl".

Aeth ymlaen i ddweud "ma' gynom ni lygoden fawr yn sownd yn y wal ac mae'n drewi... mae'n rili rili awful, mae'n rank."

Dywedodd bod cyflwr y tÅ· yn sicr "wedi effeithio ar ein blwyddyn ni, ac wedi rhoi cwmwl dros y flwyddyn".

“Ni’n talu £370 [yr un bob mis] ar hyn o bryd ar gyfer y tŷ a fi ddim yn meddwl bod y cyflwr yn adlewyrchu hynny o gwbl.

"Blwyddyn nesa', ma' costau wedi mynd lan fel ma' nhw wastad yn ei wneud. Ni’n talu £60 mwy bob mis yr un felly, sydd yn naid, ond fi’n ddigon hapus i dalu hwnna os yw e’n golygu bod cyflwr y tŷ yn well."

Dywedodd fod y criw wedi dod o hyd i dÅ· newydd bron i flwyddyn ymlaen llaw er mwyn sicrhau bod y tÅ· o ansawdd gwell.

Mae ³ÉÈË¿ìÊÖ Cymru Fyw wedi gwneud cais am sylw i'r asiantaeth dai sy'n gyfrifol am dÅ· Megan.

Pris rhent yn codi i dros £1,000 am y tro cyntaf

Er bod prisiau tai wedi aros yn eithaf cyson ar gyfartaledd y llynedd, mae prisiau rhent wedi codi.

Yn ôl ffigyrau diweddar gan yr ONS, mae pris rhent yng Nghaerdydd wedi codi 13% ar gyfartaledd yn ystod y 12 mis diwethaf.

Bellach mae pris rhent misol yn y brifddinas wedi codi i dros £1,000 am y tro cyntaf.

Dywedodd Deio Owen, Is-lywydd Iaith a Diwylliant Cymru, Undeb Myfyrwyr Prifysgol Caerdydd, nad yw problemau yn ymwneud â thai myfyrwyr yn rhywbeth newydd.

Dywedodd fod y "costau yn mynd yn uwch bob blwyddyn a 'di'r safonau ddim yn dilyn hynny o gwbl... ti'n talu prisiau enfawr am rywbeth gwael iawn".

Wrth sôn am yr argyfwng costau byw, fe ategodd nad yw'n "sefyllfa dda iawn i fod yn fyfyriwr" ar hyn o bryd.

Galw am reoli prisiau rhent yng Nghymru

Fe wnaeth Llywodraeth Cymru basio deddf yn 2016 oedd yn gosod safonau ar gyfer landlordiaid sy'n rhentu eu heiddo ac maen nhw bellach yn y broses o ystyried deddf newydd yn ymwneud â phrisiau rent.

Mae Undeb Acorn Caerdydd yn un o'r sefydliadau wnaeth ymateb i ymgynghoriad Llywodraeth Cymru ar y testun yma y llynedd, ac sydd eisiau gweld y maes yn cael ei reoli.

Dywedodd Holly Firmin o'r undeb nad yw pobl yn cael "gwerth eu harian gan eu bod yn talu'r pris mwyaf erioed ar gyfer y tai yma sydd ddim yn addas i fyw ynddyn nhw, neu sydd â phroblemau mawr ac angen gwaith adnewyddu".

Mewn datganiad, dywedodd Llywodraeth Cymru fod ganddyn nhw "fesurau mewn grym yng Nghymru sy'n cyfyngu codi rhent i unwaith bob 12 mis, gan roi deufis o rybudd" a bod yn rhaid i landlordiaid gydymffurfio "â holl ofynion deddf rhentu tai Cymru."