Hywel a Betsi
Roedd y post yma i fod i ymddangos ddoe. Oherwydd problemau technegol gyda gwasanaeth "Democratiaeth Byw" doedd hynny ddim yn bosib. Rwy'n ymddiheuro ond rwy'n gobeithio ei fod yn dal dwr!
Rwy'n ceisio dyfalu a fyddai Joseff Parry a Mynyddog yn gallu ysgrifennu opera ynghylch adrefnu'r gwasanaeth iechyd. Mae "Hywel a Betsi" yn deitl gafaelgar wedi cyfan ac mae 'n ddigon o ddrama wedi bod a digon eto i ddod!
Nid gwneud yn ysgafn o'r pynciau dyrys a chwestiynau anodd ydw i trwy ddweud hynny - ond mae ceisio newid y ddarpariaeth iechyd neu'r ddarpariaeth addysg yn un o'r pethau anoddaf i lywodraeth ei gyflawni. Bob tro bron fe fydd digon o leisiau croch yn codi i wrthwynebu'r cynlluniau - rhai ar seiliau digon rhesymol ond eraill ar y sail bod unrhyw newid yn newid er gwaeth. Yn y cefndir fe fydd 'na gorws o wleidyddion yn mynegi anfodlonrwydd - eto am gymhellion cymysg.
Ymateb Llywodraeth Cymru i hynny oedd ceisio rhoi ychydig o hyd braich rhwng y Llywodraeth a'r penderfyniadau lleol.
Ym maes addysg awgrymodd Leighton Andrews sefydlu paneli lleol fel rhyw fath o 'lysoedd apêl' yn erbyn penderfyniadau i gau neu uno ysgolion. Ni fyddai apeliadau yn cyrraedd ei ddesg ef o hynny ymlaen. Ymddengys bod y syniad o baneli bellach wedi ei dynnu yn ôl - gan adael y penderfyniad terfynol ynghylch ffawd ysgol yn nwylo'r Awdurdod Lleol. Fe ddylai hynny gyflymu pethau os nad yw'n arwain at gynnydd yn y nifer o grwpiau ymgyrchu sy'n chwennych arolygon barnwrol.
Wrth ddelio a'r Gwasanaeth Iechyd penderfyniad y Llywodraeth oedd gadael y broses o gynllunio newidiadau i'r Byrddau Iechyd Lleol gan adael rhyw fath o rôl lled farnwrol iddi hi ei hun ar ddiwedd y broses. Canlyniad hynny yn ôl y Ceidwadwyr yw bod llawer gormod o sylw wedi ei dalu i'r Colegau Brenhinol a Deoniaeth Cymru gyda llais defnyddwyr y Gwasanaeth yn gymharol fud.
Dyna'r cefndir felly. Dyma sesiwn gwestiynau'r Prif Weinidog heddiw. Gwnes i gonan ychydig wythnosau yn ôl ynghylch safon y sesiynau diweddar. Er tegwch roedd hon yn o'r goreuon gyda dadlau go iawn a phwyntiau o sylwedd.
Un pwynt bach arall. Dydw i ddim yn gwybod beth wnaeth Leanne Wood dros y Nadolig a'r Calan ond mae ei holi llawer yn fwy siarp a hyderus ers hynny. Mwynhewch y sesiwn.