˿

Sialensau amgylcheddol – CBACEffeithiau ar yr amgylchedd

Drwy gydol yr 20fed ganrif, ac ymlaen i’r 21ain ganrif, mae prynwriaeth wedi bod yn elfen hanfodol o economïau’r byd. Mae prynwyr ym Mhrydain yn achosi problemau i’r amgylchedd mewn llawer o ffyrdd. Mae cludo nwyddau, prynu cynnyrch ar-lein a mynd ar wyliau’n achosi rhai o’r heriau mwyaf i’r amgylchedd ac ecosystemau ym mhob cwr o’r byd.

Part of DaearyddiaethSialensau amgylcheddol

Effeithiau ar yr amgylchedd

Mae pob un ohonom yn defnyddio pethau – bwyd, dŵr, dillad, eitemau electronig ac egni. Yn aml, dydyn ni ddim yn ystyried o ble mae’r eitemau hyn yn dod, ond maen nhw’n cael effaith fawr iawn ar ein hamgylchedd.

Wrth i’r boblogaeth dyfu, ac wrth i’r galw am fwy o nwyddau traul gynyddu, mae ein hôl troed yn tyfu. Erbyn 2030, mae’r Cenhedloedd Unedig yn amcangyfrif y bydd angen dwy Ddaear i’n cynnal. Rydym yn cyfeirio at yr arfer o brynu a gwerthu nwyddau rhwng gwledydd fel cyd-ddibyniaeth fyd-eang.

Gwastraff

Fel defnyddwyr rydym yn cynhyrchu llawer iawn o wastraff. Mae rhywfaint o’r gwastraff hwn yn mynd i safleoedd tirlenwi neu’n cael ei losgi, gan ryddhau nwyon tŷ gwydr peryglus i’r atmosffer. Yn aml iawn, mae ein gwastraff yn cyrraedd ein moroedd a’n dyfrffyrdd, gan ddifrodi bywyd gwyllt a chynefinoedd.

(Cynnwys Saesneg)

Beth sy’n digwydd i e-wastraff? Beth sy’n digwydd i’ch hen ffôn, cyfrifiadur neu lechen ar ôl i chi orffen gyda nhw? E-wastraff yw’r enw ar y rhain.

Mae’r eitemau hyn yn cynnwys amrywiol fetelau, gan gynnwys copr, aur a phaladiwm. Mae’n hollbwysig bod y deunyddiau hyn yn cael eu hailgylchu. Bydd ailgylchu’n lleihau’r effaith ar yr amgylchedd, a bydd hefyd yn darparu swyddi i bobl mewn rhannau eraill o’r byd gan fod e-wastraff yn cael ei gludo’n rheolaidd i wledydd incwm isel (LIC) i gael ei ailgylchu. Fodd bynnag, mae rhai mathau o e-wastraff yn beryglus. Rhaid gwaredu deunyddiau fel mercwri, plwm a chemegion fflam-arafol yn ofalus ac yn briodol, oherwydd gallent ddifrodi’r amgylchedd a bod yn fygythiad i iechyd pobl.

Tomen o hen beiriannau argraffu wedi torri.
Image caption,
E-wastraff yn barod i’w gludo i wledydd incwm isel (LIC) lle mae gweithwyr yn y sector anffurfiol yn ailgylchu llawer o’r cydrannau a’r metelau

Gorbysgota

Fel bodau dynol rydym yn bwyta llawer iawn o bysgod. Mae ein hoffter o bysgod a sglodion yn y Deyrnas Unedig wedi rhoi pwysau mawr ar y stoc bysgod yn ein moroedd a’n cefnforoedd.

Pysgota penfras

Yn ystod y blynyddoedd diwethaf, mae’r stoc benfras wedi gostwng yn gyflym o ganlyniad i welliannau mewn technoleg pysgota ac oherwydd cychod pysgota anghyfreithlon. Mae Môr y Gogledd yn enghraifft o ecosystem forol lle mae’r cyflenwad penfras wedi gostwng bron i 300 y cant er 1963.

Graff yn dangos 1,000oedd o dunelli o stoc penfras parod i silio ym Môr y Gogledd. Y stoc yn cynyddu yn 1966, yna’n gostwng erbyn 1978. Gostyngodd yn sydyn i bron 0 yn 1999, cyn cynyddu ychydig.

Effeithiau twristiaeth

Mae twristiaeth yn rhoi llawer iawn o bwysau ar gyflenwadau dŵr y byd. Mae angen dŵr ar gyfer llawer o bethau, gan gynnwys paratoi bwyd, glanhau, pyllau nofio, nodweddion dŵr a chynnal gerddi. Mewn hinsoddau poeth a sych, mae hyn yn rhoi pwysau mawr ar y cyflenwad dŵr lleol, a gall arwain at dynnu gormod o ddŵr o’r .

Golff

Mae golff yn gêm sy’n ffynnu mewn llawer o hinsoddau poeth a sych, er nad yw’n ymddangos bod llawer o ddŵr yno. Yn Dubai, mae dros 700 o gyrsiau golff mawr, a llawer o rai bach. Mae angen dŵr yn gyson ar gyfer y griniau a’r llwybrau clir, ond mae’r dŵr hwn yn gostus o safbwynt ariannol ac o safbwynt yr amgylchedd. Yn ychwanegol at hyn, mae gwestai a chlybiau’n cael eu hadeiladu, ac weithiau mae cyfleusterau hamdden ac ardaloedd adwerthu’n cael eu creu ar gyfer y golffwyr.

Mae rhai cyrsiau golff wedi cael effaith andwyol ar ardaloedd coediog ac wedi dinistrio cynefinoedd i lawer o rywogaethau o adar a phryfed.

Glaswellt gwyrdd cwrs golff â thyrau uchel ar y gorwel yn y pellter.
Image caption,
Gall cwrs golff mawr yn Dubai ddefnyddio miloedd o litrau o ddŵr bob wythnos. Mae hyn yn rhoi llawer o bwysau ar gronfeydd lleol