���˿���

Pan fydd gwerth yn arbrisio, bydd yn cynyddu yn ei werth. Os yw’n dibrisio, mae’n lleihau yn ei werth.

Wrth gyfrifo adlog, mae’n bwysig i ti ddeall bod y llog a enillir yn cael ei ychwanegu ar ddiwedd y flwyddyn. Y flwyddyn nesaf, bydd y llog yn cael ei gyfrifo ar y swm newydd hwn. Mae hyn yn golygu y bydd y gwerth yn uwch ar gychwyn y flwyddyn ganlynol ac felly bydd y llog a enillir hefyd yn fwy.

Enghraifft

Mae Frederick yn buddsoddi £400 yn ei gyfrif cynilo, gyda’r llog yn cael ei dalu ar 2% y flwyddyn i mewn i’r un cyfrif. Cyfrifa faint sydd ganddo ar ôl tair blynedd.

Ateb 1

Dechrau blwyddyn 1: £400.

£400 ÷ 100 × 2 = £8 o log.

Dechrau blwyddyn 2: £400 + £8 = £408.

£408 ÷ 100 × 2 = £8.16 o log.

Dechrau blwyddyn 3: £408 + £8.16 = £416.16.

£416.16 ÷ 100 × 2 = £8.3232 o log = £8.32 (i'r geiniog agosaf).

Ar ddiwedd y tair blynedd, mae gan Frederick £416.16 + £8.32 = £424.48.

Ateb 2

Ar ddiwedd bob blwyddyn, bydd gan Frederick 100% + 2% = 102% o’r hyn oedd ganddo ar ddechrau’r flwyddyn. Drwy ganfod 102% o’r gwerth, nid oes raid i ni ychwanegu’r llog drwy’r amser.

£400 ÷ 100 × 102 = £408.

£408 ÷ 100 × 102 = £416.16.

£416.16 ÷ 100 × 102 = £424.4832 = £424.48 (i'r geiniog agosaf).

Ateb 3

Gan fod y gwerth ar ddiwedd y flwyddyn yn 102% o’r gwerth ar ddechrau’r flwyddyn, gallwn gynrychioli hyn trwy ddefnyddio’r lluosydd 1.02.

I ganfod y gwerth ar ôl tair blynedd o adlog, gallwn gyfrifo 400 × 1.02³ = £424.4832 = £424.48 (i'r geiniog agosaf).

Mae’r dull hwn yn hynod o ddefnyddiol pan fyddwn eisiau cyfrifo’r llog ar ôl nifer fawr o flynyddoedd.

Enghraifft

Mae car newydd yn cael ei brynu am £45,000. Bob blwyddyn, mae’n dibrisio 12.5%. Cyfrifa beth fydd ei werth ar ôl dwy flynedd.

Ateb 1

Blwyddyn 1: £45,000.

£45,000 ÷ 100 × 12.5 = £5,625 o ddibrisiant.

Blwyddyn 2: £45,000 - £5,625 = £39,375.

£39,375 ÷ 100 × 12.5 = £4,921.875 o ddibrisiant.

Diwedd blwyddyn 2:

£39,375 - £4,921.875 = £34,453.125 = £34,453.13 (i'r geiniog agosaf).

Ateb 2

Mae’r car yn colli 12.5% o’i werth, felly ar ddiwedd y flwyddyn mae ei werth yn 100% - 12.5% = 87.5%.

Fel lluosydd, mae hyn yn 87.5 ÷ 100 = 0.875.

I ganfod y gwerth ar ôl dwy flynedd o ddibrisiant, gallwn gyfrifo:

£45,000 × 0.8752 = £34,453.125 = £34,453.13 (i'r geiniog agosaf).