���˿���

Bydd yr arholiad hwn yn profi dy sgiliau darllen ac ysgrifennu. Yn Adran A bydd rhaid i ti ateb ystod o gwestiynau yn seiliedig ar destunau darllen. Bydd y darnau darllen yn yr arholiad hwn yn ddarnau Disgrifio, Naratif ac Esbonio.

Yn Adran B fe gei di ddewis o ddau ddarn i’w hysgrifennu. Bydd rhaid i ti ysgrifennu un o’r ddau. Gall y dasg fod naill ai’n dasg ddisgrifio, tasg naratif neu dasg esbonio.

Mae’r papur yn werth 70 o farciau:

• 30 marc ar gyfer y darllen.
• 40 marc ar gyfer y dasg ysgrifennu sef, ysgrifennu estynedig am 35 marc, cyfathrebu a threfn am 20 marc a 15 marc am ysgrifennu’n gywir. Bydd un dasg prawf-ddarllen yn canolbwyntio ar ysgrifennu’n gywir yn uned dau yn ogystal.

Esbonio

Beth yw testun sydd yn esbonio?

• Testun sydd yn esbonio proses neu sut mae rhywbeth yn gweithio.
• Mae angen defnyddio paragraffau i gyflwyno gwahanol resymau/camau i’r broses.
• Gan amlaf byddi yn ysgrifennu gan ddefnyddio amser presennol y ferf.
• Gan amlaf mae angen canolbwyntio ar achos ac effaith.
• Weithiau bydd rhaid defnyddio geiriau a thermau technegol.
• Mae modd defnyddio diagramau a siartiau llif (cofia does dim disgwyl i ti wneud hyn wrth ysgrifennu yn yr arholiad).

Dyma rai o’r ffurfiau ysgrifennu sy’n bosibl:

• adroddiad ar destunau gwahanol – gwyddonol, hanesyddol, papur newydd
• cofnodion cyfarfodydd
• ffeithlun

Cofia feddwl am y canlynol wrth ysgrifennu esboniad:

• ffurf – ym mha ffurf wyt ti’n ysgrifennu (adroddiad, cofnodion, erthygl ayyb)
• cynulleidfa – ar gyfer pwy wyt ti’n ysgrifennu (plant, oedolion, dynion, menywod ayyb)
• pwrpas – pam wyt ti’n ysgrifennu (i egluro, esbonio, adrodd hanes ayyb)
• arddull – sut wyt ti’n ysgrifennu (ffurfiol, siaradus, difrifol, comig, bratiaith ayyb)